Principle of Cancer Surgery |
แนวทางในการพิจารณาเกี่ยวกับการผ่าตัดในผู้ป่วยโรคมะเร็ง
ปัจจัยที่ต้องนำมาประกอบการพิจารณา
(considerations in cancer surgery):
เช่น |
-
ตำแหน่งของรอยโรค |
|
-
ระยะหรือการลุกลามของโรค
(cTNM, pTNM) |
|
-
ชนิดและลักษณะทางพยาธิวิทยา (histologic type and grade) |
|
1.
Tumor
Factors |
เช่น |
-
อายุ |
|
-
เพศ |
|
-
โรคประจำตัว (Patient's medical history) |
|
-
สภาพร่างกายทั่วไป (Physical performance status ) |
|
2.
Patient Factors |
ประสบการณ์และความชำนาญในการรักษาของคณะแพทย์
อุปกรณ์เครื่องมือของสถาบัน |
|
3.
Treatment Team |
เน้นที่การช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิต
ในกรณีการรักษาแบบมุ่งหวังให้หายขาด (Curative intent) หรือการเน้นที่การเพิ่มคุณภาพชีวิต
ในการรักษาแบบบรรเทาอาการ (Palliative intent) |
|
4.
Treatment Goal |
|
พื้นฐานของการผ่าตัดในโรคมะเร็ง
(11)
Eilber
FR. Principle of cancer surgery. In : Haskell CM, Berek JS ,eds.Cancer
Treatment. 5th ed. Philadelphia : W.B Saunders, 2001 :47-51 |
(Role of surgery in cancer treatment ) แบ่งเป็น 3 ด้านคือ
1. |
การวินิจฉัย
(diagnostic biopsy) |
2. |
การผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออก
(primary tumor) |
3. |
การผ่าตัดเอาต่อมน้ำเหลือง
และ การผ่าตัดเมื่อมีการแพร่กระจายของโรค (regional lymphatics and metastases) |
|
1.
Diagnostic Biopsy
เนื่องจากมะเร็งชนิดต่างๆ
มีการตอบสนองต่อการรักษาแตกต่างกัน การทราบชนิดของมะเร็ง (histological diagnosis)
จึงมีความสำคัญในการพิจารณาการรักษา เทคนิคที่ใช้มีหลายวิธีเช่น punch biopsy,
incision biopsy, excision biopsy , shave biopsy , needle aspiration biopsy
 |
รูปที่
6 aspiration needle and syringe
FNA ในความหมายทั่วไปหมายถึง การใช้เข็มขนาดเล็กร่วมกับ syringe with
finger holes เจาะผ่านผิวหนัง เพื่อให้ได้ cytology ที่อ่านผลโดยพยาธิแพทย์ผู้ชำนาญ
ซึ่งจะต่างจากการ biopsy วิธีอื่นๆ ที่ต้องใช้มีดเปิดผ่านชั้นผิวหนัง |
 |
รูปที่
7 FNA aspirate that is positive for recurrent squamous cell carcinoma. |
|
Surgical
goal
จุดมุ่งหมายหลักของการทำการผ่าตัดเพื่อรักษาโรคมะเร็งคือ
การตัดก้อนมะเร็งและต่อมน้ำเหลือง (ในกรณีที่มีการกระจายของโรค) ออกทั้งหมด |
2.
Primary Tumor
เทคนิคการผ่าตัดโรคมะเร็ง (Techniques
of cancer surgery)
1. |
ผ่าตัดโดยให้เสียเลือดน้อยที่สุด
(A bloodless surgical field) |
2. |
ได้ขอบเขตการผ่าตัดที่ไม่มีก้อนมะเร็งหลงเหลืออยู่
(achieve a wide surgical margin of normal uninvolved tissue) |
3. |
การผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออกคำนึงถึงทั้งด้านความยาว
ความกว้าง และความลึกของก้อนมะเร็ง (employ a three-dimensional approach
to the tumor (length, width and depth)) |
|
ตารางที่
2 |
Adequate
Normal Tissue Margins for Primary Malignancy Treated by Surgery Alone |
Histology |
Normal
Tissue Margin |
Melanoma |
2
cm |
Sarcoma |
Origin
to insertion of involved muscles and fascia or one joint above
for bone |
Breast |
Entire
breast |
Colon |
5
cm |
Squamous
cell carcinoma of head and neck |
2
cm minimum |
|
|
3.
Regional lymphatics and distant metastases
มะเร็งโดยเฉพาะชนิด solid tumor นอกจากมีการลุกลามเฉพาะที่แล้ว
ยังมีการกระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองใกล้เคียงได้บ่อย ดังนั้นการผ่าตัดจึงต้องคำนึงถึงการผ่าตัดเอาต่อมน้ำเหลืองข้างเคียงออกด้วย
ในบางครั้ง เมื่อมีการกระจายของโรคมะเร็งไปในระยะไกล
(metastases) ศัลยแพทย์อาจผ่าตัดเอารอยโรคออกได้ ถ้าหากก้อนมีขนาดเล็ก เช่นที่
บริเวณ สมอง ตับ และ ปอด |