| 1.
post obstructive inflammatory disease เป็น inflammatory disease ที่พบบ่อยที่สุด
ใน nasal cavity กลไกการ drain ในภาวะปกตินั้นเป็นผลจาก mucociliary
action ซึ่งเป็น single continuous mucosal sheet ซึ่ง line อยู่ใน paranasal
sinuses ทั้งหมดรวมถึงในจมูก ทำหน้าที่โบกพัด secretion ออกจาก sinus
ผ่านทาง ostia ต่างๆที่ lateral nasal wall เข้าไปยังจมูก เมื่อใดก็ตามที่
dynamic mucosa มาสัมผัสกัน mucociliary action ก็จะหยุดทันที โดย OMU
และ SER เป็นตำแหน่งที่มีความเสี่ยงที่สุด ดังนั้น anatomic variant
ดังที่ได้กล่าวมาจึงได้เพิ่มอัตราเสี่ยงของการเกิด recurrent episode
ของ sinusitis |
| 2.
sinonasal polyposis เป็น intrinsic mucosal abnormality ที่มักพบในผู้ป่วย
atopic ซึ่งพบเป็น sporadic, intermittent, hypertrophic mucosal disease
ที่กระจายทั่วไปในจมูกและ paranasal sinuses โดยที่ polyp มักพบในจมูกมากกว่าใน
paranasal sinuses |
3.
Wegener's granulomatosis เป็น necrotizing vasculitis ของ upper และ
lower respiratory tracts และ kidneys มักจะพบที่ nasal septum และ turbinate
มากกว่า paranasal sinus ภาพทางรังสีที่พบจะไม่จำเพาะเจาะจงโดยพบมี nasal
inflammatory changes ร่วมกับ septal erosion ซึ่งอาจจะพบ saddle nose
จาก septal destruction ได้ มักจะไม่พบว่าเป็น primary ที่ paranasal
sinuses และพบน้อยที่จะ extend ไปยัง skin, facial bone หรือ palate
พบว่า nose destruction ที่เกิดจาก Wegener's granulomatosis พบน้อยกว่า
midline granulomatosis การเปลี่ยนแปลงของ nasal soft tissue อาจทำให้เกิด
post obstructive superinfection ของ sinus ได้ เชื่อว่า bony sinus
obliteration เกิดจาก superimposed chronic bacterial sinusitis มากกว่า
primary Wegener's granulomatosis สำหรับการรักษาอาศัย cytotoxic drugs
และ steroid therapy ( ภาพที่ 36 )
|
|
|
(
ภาพที่ 36) คลิกที่ภาพเพื่อดูรายละเอียด
|
|
| 4.
Idiopathic midline granuloma ( nonhealing granuloma ) เดิมชื่อ lethal
midline granuloma เป็น necrotizing, inflammatory lesions ของ nose,
sinus และ face การตรวจ histopathology ไม่ specific สำหรับโรคนี้ subtype
ของภาวะนี้เชื่อว่าเป็น precursor หรือ benign form ของ NHL เมื่อเทียบกับ
Wegener's granulomatosis แล้วจะ extensive erosion มากกว่าใน nasal
vault แต่พบ sinus destruction น้อยกว่าซึ่งจะพบ pansinusitis มากกว่า
โดย erosive change พบได้ใน palate, facial soft tissue ไม่พบ systemic
manifestation รักษาโดยใช้ local radiation therapy |
5.
cocaine granuloma เกิดจาก intranasal cocaine abuse พบเป็น necrotizing
inflammatory mass ใน nasal cavity และ มี septal erosion ไม่สามารถแยกโรคออกจาก
idiopathic midline granuloma โดยอาศัย pathologically หรือ radiologically
ต้องอาศัยประวัติอย่างเดียว รักษาโดยการงดเสพร่วมกับ การให้ยาปฏิชีวนะ
( ภาพที่ 37 )
|
|
|
(
ภาพที่ 37 ) คลิกที่ภาพเพื่อดูรายละเอียด
|
|
| 6.
fungal disease ที่พบบ่อยคือ mucormycosis ซึ่งเป็น normal respiratory
flora มักพบว่าจะ invade nasal fossa และ paranasal sinuses ในผู้ป่วยเบาหวานหรือผู้ป่วยที่มี
underlying malignancy เช่น leukemia มักจะ locally aggressive ลักษณะเหมือน
malignant process ซึ่งถ้าไม่รักษาก็จะลามไปยัง orbit, cavernous sinus
และ brain รักษาโดยการ aggressive surgical debridement ร่วมกับ antifungal
agent ตัวอื่นๆที่พบได้เช่น aspergillosis, histoplasmosis, candidiasis,
coccidioiodomycosis, cryptococcosis fungal infection มักจะพบใน paranasal
sinuses และพบ calcification ได้ |
