1.
ฝิ่น และอนุพันธ์ (Opiates & derivative) เช่น Diphenoxylate, loperamide,
tincture Opium, paregoric เหล่านี้ ไม่ควรใช้ในเด็กเลย เนื่องจากสามารถผ่าน
blood brain barrier ไปกดศูนย์ต่างๆ ในสมองได้ และหากใช้ผิดไปให้ในกลุ่มเชื้อโรคที่เป็น
invasive form จะทำให้เกิด toxic megacolon ได้ง่าย
2. Astringent
เช่น Kaolin จะเปลี่ยนลักษณะของอุจจาระให้มีเนื้ออุจจาระมากขึ้น แต่ไม่ได้ลดปริมาณอุจจาระหรือ
น้ำหนักอุจจาระ ส่วน Pectin นั้น จะทำให้มีการสูญเสีย K+
ออกจากลำไส้ใหญ่เพิ่มขึ้นทำให้เกิด hypokalemia ในเด็กทุพโภชนาการ
ส่วน Bismuth subsalicylate นั้นจะแตกตัวให้ salicylate ซึ่งถูกดูดซึมเข้ากระแสเลือดได้ในปริมาณ
30 มล = 325 มก. Salicylate และ Bismuth salt จะทำให้อุจจาระเป็นสีดำ จึงต้องระวังในการใช้อย่างมาก
3. Eicosanoid
หรือ Antiprostaglandins ที่ใช้ได้ผลคือ 5 - amino salicylic acid ในเมืองไทยมีอยู่ในรูปของยารวมระหว่าง
Sulfapyridine และ 5 - amino salicylic acid ซึ่งเมื่อเข้าถึงลำไส้ใหญ่จึงจะแตกตัวออกให้
5 - amino salicylic acid ซึ่งมีฤทธิ์เป็น anti-inflammatory ที่บริเวณลำไส้ใหญ่
ดังนั้น จึงได้ผลดีในรายที่เป็น Inflammatory Bowel Disease เช่น ulcerative
colitis
4. Antisecretory
drug เช่น Somatostatin หรือ Octreotide ในรายที่เป็น secretory diarrhea
จากเนื้องอกต่าง ๆ Phenothiazine เช่น Chlorpromazine สามารถลดปริมาณอุจจาระในอหิวาตกโรค
(cholera) ลงได้ แต่อาการข้างเคียง เช่น ง่วง, ซึม ก็มีบ้าง จึงไม่แนะนำให้ใช้ในเด็ก
|
1.
Anion-Exchange resin Cholestyramine สามารถรักษา bile acid diarrhea
ซึ่งเกิดจาก bacterial overgrowth และ short bowel syndrome ได้ และมีข้อบ่งชี้บ่งใน
antibiotic associated pseudomembranous colitis โดยจะไปจับกับ cytotoxin
ของ C. difficile แต่จะไม่มีประโยชน์ที่จะนำมาใช้ใน acute diarrhea โดยเฉพาะจาก
ETEC หรือ viral diarrhea การให้ Cholestyramine (250 มก / กก
/ วัน) เฉพาะในรายที่มี bile acid diarrhea จาก short bowel syndrome, bacterial
overgrowth
2. Attapulgite
มีคุณสมบัติกรอง toxin, ไวรัส หรือ แบคทีเรียบางชนิดได้ และไปเคลือบเยื่อบุผิวลำไส้
ทำให้เกิดเป็น protective layer ของลำไส้ และทำให้เยื่อบุผิวลำไส้กลับสู่สภาพปกติได้ดีขึ้น
ตัวอย่าง เช่น Entox-P, Smecta (Diasorb) สามารถใช้ได้ใน Secretory diarrhea
จาก toxigenic bacteria, โรตาไวรัส
3.
Lactobacillus species เป็นเชื้อ anaerobic bacteria ที่ย่อยสลาย carbohydrate
ทำให้ได้
metabolite ที่มีฤทธิ์เป็นกรด ปรับสภาวะในลำไส้ให้พอเหมาะกับการเจริญของ
normal flora ด้วยกัน และจะหยุดยั้งการเจริญของ Enteropathogens ได้ และยังอาจกระตุ้นให้สร้าง
antibody ในลำไส้ โดยจับกับ nonspecific receptor ในลำไส้ และอาจจะป้องกันไม่ให้
bacteria attachment ลำไส้ได้ด้วย
|