| ระบบไหลเวียนมีบทบาทที่สำคัญมากในคนและสัตว์ชั้นสูง
ร่างกายมีกระบวนการต่างๆ มากมายเพื่อที่จะรักษาสมดุลของร่างกายให้คงที่
โดยมีระบบไหลเวียนเป็นระบบหนึ่งที่ คอยช่วยเหลือให้การสนับสนุนเพื่อให้ร่างกายมีสภาวะที่สมดุลอยู่ตลอดเวลา
(รูปที่
1) หน้าที่ซึ่งทำให้ระบบไหลเวียนมีความสำคัญ
ได้แก่ |
1.
เป็นระบบขนส่งสารต่างๆ ได้แก่ ออกซิเจน
ซึ่งใช้ในกระบวนการสร้างพลังงาน และ คาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งจัดเป็นผลิตผลที่ได้จากกระบวนการเมแทบอลิสม
จึงทำให้ระบบนี้มีความจำเป็น อย่างยิ่งต่อการอยู่รอดของเซลล์และอวัยวะของร่างกาย
นอกจากนี้แล้ว ระบบไหลเวียนยังมีความจำเป็นต่อ การขนส่งสารอาหาร (nutrients)
จากระบบ
ทางเดินอาหารไปสู่ส่วนต่างๆ ทั่วร่างกาย นำเอาของเสียที่ได้จาก กระบวนการเมแทบอลิสม
(metabolism) ในระดับเซลล์ อวัยวะที่ทำหน้าที่ขับถ่าย เช่น ไต ขนส่ง
อิเลกโตรลัยท์ (electrolytes) และสารเคมีประเภทฮอร์โมน (hormones) เป็นตัวกลางในการ
พาเซลล์และสารที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันเพื่อไปทำหน้าที่ในการป้องกันร่างกาย |
| 2.
ระบบไหลเวียนยังเป็นแหล่งที่เกิดการเปลี่ยนแปลงของสารบางชนิดที่เป็นสารที่ยังไม่สามารถออกฤทธิ์ได้
(inactive substances) ให้เป็นสารที่ออกฤทธิ์ได้ (active substances)
เช่น การเปลี่ยนของ angiotensinogen เป็น angiotensin I และการเปลี่ยนของ
angiotensin I เป็น angiotensin II ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ออกฤทธิ์ได้แรงทำให้เกิดการหดตัวของหลอดเลือด |
3.
เป็นระบบที่ช่วยในการรักษาสมดุลของอุณหภูมิของร่างกาย เนื่องจากเนื้อเยื่อมีความสามารถในการเก็บออกซิเจนได้ต่ำ
ภายใต้สภาวะการณ์ที่ปกติร่างกายจำเป็นต้องได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอทุกๆ
นาที เพื่อให้เนื้อเยื่อและอวัยะทำงานได้โดยปกติ เมื่ออยู่ในภาวะวิกฤติ
ช่วงเวลามีสำคัญต่อการอยู่รอดของอวัยวะต่างๆ โดยเฉพาะอวัยวะที่สำคัญยิ่งต่อการอยู่รอดของชีวิต
(vital organs) เช่น หัวใจและสมอง อวัยวะเหล่านี้สามารถทนการขาดออกซิเจนได้ไม่กี่นาที
ดังนั้น
การสูญเสียหน้าที่ของระบบไหลเวียนเพียงระยะสั้นๆ สามารถก่อให้เกิดผลที่รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ |
ลักษณะหนึ่งที่สำคัญของระบบไหลเวียนก็คือระบบนี้เกิดโรคได้
อุบัติการณ์ของความผิดปกติใน ระบบหัวใจและไหลเวียนมีสูงมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในชนกลุ่มประเทศตะวันตก
และกำลังเพิ่มสูงขึ้น ในกลุ่มชนในประเทศกำลังพัฒนาที่ได้รับอิทธิพลการดำเนินชีวิตแบบตะวันตก
ความผิดปกติที่พบบ่อยที่สุดก็คือ ความดันสูง ซึ่งแท้จริงแล้วพบอุบัติการณ์ที่มากกว่าโรคหัวใจโคโรนารีย์
และโรคหลอดเลือดสมองเสียอีก อัตราการตายจากโรคที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของระบบไหลเวียนและหัวใจ
มักพบว่าสัมพันธ์กับการเกิดหลอดเลือดแข็งที่เรียก atherosclerosis ซึ่งพบในหลอดเลือดแดง
โคโรนารีย์ (coronary arteries), หลอดเลือดแดงสมอง (cerebral arteries),
และหลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงไต (renal arteries) |