ภาวะพร่องของคอมพลีเมนท์
ภาวะพร่องของคอมพลีเมนท์เกือบทุกตัว (ยกเว้น factorB) พบเกิดขึ้นในคนลักษณะดังนี้
ก. Heterozygous :
จะมีปริมาณคอมพลีเมนท์ครึ่งหนึ่งของคนปกติ และไม่เกิดอาการแต่อย่างใด
ข. Homozygous :
จะเป็นโรค immune complex disease หรือมีความไวต่อการติดเชื้อบัคเตรีเพิ่มขึ้น
คนที่ขาดคอมพลีเมนท์ตัวใดตัวหนึ่งอาจไม่มีอาการก็ได้ การขาดคอมพลีเมนท์จะเกิดโรคได้ 3 ลักษณะใหญ่คือ
1. การขาดคอมพลีเมนท์ตัวต้นๆ ของ classical pathway (C1q, C1r, C1s, C4, C2)
มักเกิดในโรคจำพวก immune complex disease โดยเฉพาะอย่างยิ่ง systemic lupus erythematosus(SLE), glomerulonephritis และ vasculitis
2. ขาด C3,CR3/CR4/LFA-1
มักมีการติดเชื้อที่รุนแรง เช่น pyogenic infection บ่อยๆ หรือทำให้เกิด immune complex disease ได้
3. การขาดคอมพลีเมนท์ตัวท้ายๆ (C5-C9)
ซึ่งทำให้เกิด MAC มักเกิดใน severe หรือ recurrent meningococcal and gonococcal infections เนื่องจากขบวนการที่จะกำจัดบัคเตรีกรัมลบทั้ง 2 ชนิดนี้ต้องอาศัย complement-mediated lysis และ opsonizing activity เป็นสำคัญ แต่ไม่มีผลต่อการติดเชื้อไวรัส
4. ภาวะการขาด C1-INH แต่กำเนิด
เป็นสาเหตุของ hereditary angioedema และถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบ autosomal dominant อาการแสดงคือ มีการบวมของหน้า, แขนขา, ทางเดินหายใจส่วนบน, และทางเดินอาหาร เกิดขึ้นซ้ำๆ
ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย