ฐานรับคอมพลีเมนท์ (Complement Receptors) ฐานรับของคอมพลีเมนท์ ชนิดต่างๆ ปรากฎอยู่บนเซลล์หลายชนิด ฐานรับเหล่านี้มีความจำเพาะ และการที่คอมพลีเมนท์จับกับฐานรับนี้ทำให้เกิดหน้าที่จำเพาะของเซลล์ขึ้นมา 1. CR1 เป็นฐานรับชิ้นส่วนของคอมพลีเมนท์ที่พบบน neutrophils, monocytes, macrophages, eosinophils, basophils, mast cells, B lymphocytes, dendritic reticular cells, Langerhans cells, glomerular podocytes, และ erythrocytes CR1 มีหน้าที่ 4 ประการ คือ 1. เป็น cofactor ร่วมกับ factor I ในการย่อยสลาย C3b เป็น iC3b และย่อยต่อเป็น C3c และ C3dg เพื่อตัดวงจร amplification loop 2. กระตุ้นการจับกินของ phagocytic cells คือทำหน้าที่เป็น opsonin receptor 3. บนเม็ดเลือดแดงหรือเกล็ดเลือดจะเก็บ immune complexes ของแบคเตรี ไปส่งให้ phagocyte 4. บนผิวของ B lymphocyte จะร่วมกับ CR2 กระตุ้นลิมโฟซัยท์ตัวอื่น 2. CR3 พบบนเซลล์ PMN, monocyte, macrophages สามารถจับกับ iC3b โดยต้องอาศัย Ca2+, Mg2+ และอุณหภูมิที่เหมาะสม ผู้ป่วยที่ขาด CR3 จะมีอุบัติการณ์ของการติดเชื้อบัคเตรีสูง เนื่องจากเม็ดเลือดขาวของผู้ป่วยไม่สามารถจับกับเซลล์ของหลอดเลือด ทำให้ไม่สามารถผ่านหลอดเลือดออกมาทำหน้าที่บริเวณที่มีการติดเชื้อได้ 3. CR2 พบบน B lymphocyte, follicular dendritic cell, epithelial cells จับกับ iC3b,C3dg, EB virus, IFN-a กระตุ้นปฏิกิริยาตอบสนองจำเพาะที่มีประสิทธิภาพกว่าการกระตุ้นด้วยแอนติเจน 4. C1q receptor พบบนผิวของ neutrophil และ monocyte ช่วย phagocytosis และพบบน B cellส่วนใหญ่และ Null cell ช่วยเพิ่มฤทธิ์ cytotoxicity

ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย