การสร้างและการทำลายของคอมพลีเมนท์
คอมพลีเมนท์เป็นโปรตีนไม่สามารถถ่ายทอดผ่านรกได้ ในทารกจะเริ่มมีการสร้างเมื่อมีอายุครรภ์ 6-12 สัปดาห์ ในเด็กแรกเกิดจะมีปริมาณ 50-60%ของระดับปกติของผู้ใหญ่ จากนั้นจะเพิ่มสูงขึ้นจนมีปริมาณเท่าระดับในผู้ใหญ่เมื่อเด็กอายุได้ 5 ปี
เซลล์สำคัญของร่างกายที่สร้างคอมพลีเมนท์คือ เซลล์ตับ (liver hepatocytes) บางส่วนสร้างจากเซลล์อื่นๆได้เช่น monocyte, tissue macrophages, epithelial cells ของ gastrointestinal และ genitourinary tracts
2% ขององค์ประกอบของคอมพลีเมนท์ใน plasma pool จะมีการทำลายและสร้างใหม่ทุกชั่วโมง ช่วงครึ่งชีวิตขององค์ประกอบเหล่านี้ประมาณ 24 ชั่วโมง
การหมุนเวียนของคอมพลีเมนท์ในร่างกายเกิดผิดปกติได้ในโรคหลายๆ อย่างเช่น
-
คอมพลีเมนท์ถูกสร้างน้อยลงในโรคตับวาย
-
คอมพลีเมนท์ถูกสร้างมากขึ้นในโรคติดเชื้อ, โรคที่มีการอักเสบต่างๆ, plasma cortisol สูงขึ้น, มี endotoxemia หรือมี phagocytic stimuli ต่างๆ
-
ในโรค immune complex diseases ระดับคอมพลีเมนท์นอกจากจะต่ำลงเพราะถูกกระตุ้นด้วย immune complex แล้ว ยังอาจต่ำลงจากการที่มีอัตราการทำลายเพิ่มขึ้นด้วย
-
ในบางรายคอมพลีเมนท์อาจไม่ต่ำเพราะมีการสร้างทดแทนขึ้นมา ทั้งๆที่ถูกทำลายและถูกกระตุ้นไปมากก็ตาม
-
ในคนไข้ที่มีอาการหนักมากๆ หรือ ช็อค มักจะมีระดับคอมพลีเมนท์ในเลือดต่ำ ซึ่งเกิดจากมีการสร้างน้อย และถูกทำลายไปมากโดย proteolytic enzyme ต่างๆในเลือดซึ่งเกิดจาก DIC (dissemminated intravascular coagulation)
ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย