บทนำ

ปัจจุบันมีผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งเต้านมจำนวนเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ผู้ป่วยส่วนใหญ่จำเป็นต้องได้รับการผ่าตัด ซึ่งหลังจากการผ่าตัดแล้วเป็นระยะเวลาหนึ่ง ผู้ป่วยบางรายอาจเกิดภาวะทางเดินน้ำเหลืองอุดตัน (lymphedema) ของแขน ซึ่งในระยะแรกผู้ป่วยมักไม่สังเกตเห็น ต่อเมื่อมีอาการบวมมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด จึงค่อยมาพบแพทย์ และจำเป็นต้องได้รับการรักษาทางกายภาพบำบัด การรักษาภาวะ lymphedema โดยวิธีทางกายภาพบำบัดมีหลายวิธี ซึ่งผลการรักษาจะขึ้นกับระยะและความรุนแรงของภาวะ lymphedema อย่างไรก็ตาม การป้องกันไม่ให้เกิดภาวะ lymphedema หลังการผ่าตัดเต้านมเป็นสิ่งสำคัญที่สุด ดังนั้นจึงควรให้ความรู้เกี่ยวกับการรักษาทางกายภาพบำบัดเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน กับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเต้านมทุกราย

ภาควิชาเวชศาสตร์ฟื้นฟู คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย