บทนำ โรคสะเก็ดเงิน เป็นโรคผิวหนังเรื้อรังที่พบได้บ่อยถึงร้อยละ 0.5-5 ของประชากรหลายเชื้อชาติ เป็นโรคผิวหนังที่เป็นปัญหาสำคัญทางการแพทย์และสาธารณสุขของไทย มีลักษณะผื่นคือ เป็นผื่นนูนหนาสีแดง ขอบเขตชัดเจน ปกคลุมด้วยสะเก็ดสีเงิน นอกจากผื่นที่ผิวหนังแล้ว ยังพบความผิดปกติของเล็บและข้อร่วมด้วยได้ ความรุนแรงของโรคขึ้นกับพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม ในอดีตเชื่อว่าโรคสะเก็ดเงินเป็นโรคของผิวหนังชั้นหนังกำพร้าเท่านั้น แต่จากการศึกษาทางอณูพันธุกรรมและระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้พบกลไกการเกิดโรคใหม่ ปัจจุบันโรคสะเก็ดเงินถือเป็นโรคทางระบบภูมิคุ้มกันต่อเนื้อเยื้อตนเองชนิด T cell ซึ่งเกิดขึ้นในผู้ที่มีลักษณะทางพันธุกรรมที่มีโอกาสเกิดโรคอยู่แล้ว โดยความเปลี่ยนแปลงที่ผิวหนังเป็นผลมาจาก cytokine ชนิด T type-1 สำหรับรูปแบบของการถ่ายทอดทางพันธุกรรมของโรค เป็นไปได้หลายแบบ หลายคนเชื่อว่ายีนที่เกี่ยวข้องกับโรคมีหลายยีน อย่างไรก็ตาม ความหลากหลายของความผิดปกติทางพันธุกรรม ยีนที่เกี่ยวข้อง และสิ่งแวดล้อม ที่มีผลต่อการเกิด หรือการดำเนินของโรค ยังไม่เป็นที่ชัดเจนนัก ยังคงต่อการการศึกษาเพิ่มเติมต่อไป การรักษาโรคสะเก็ดเงินมีหลายแบบ เริ่มตั้งแต่การใช้ยาทาเฉพาะที่ในผู้ป่วยที่เป็นโรคน้อย จนไปถึงการใช้ยาแบบ systemic ในผู้ป่วยที่โรคเป็นบริเวณกว้าง แม้จะมีวิธีการรักษาโรคหลายแบบ แต่ผลการรักษายังไม่เป็นที่น่าพอใจ การรักษาในปัจจุบันไม่มีวิธีใดสามารถรักษาโรคให้หายขาดได้ การรักษาเพียงสามารถทำให้โรคสงบได้เพียงชั่วคราว (remission) และผู้ป่วยมักประสบปัญหาเรื่องผลข้างเคียงของการรักษา จึงยังมีความจำเป็นต้องพัฒนาการรักษาที่ปลอดภัยและได้ผลดีมากขึ้นต่อไป เนื่องจากกลไกการเกิดโรคเกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน แนวทางการพัฒนาการรักษาในระยะหลังจึงมุ่งเน้นไปในการรักษาแบบเปลี่ยนแปลงระบบภูมิคุ้มกัน โดยการใช้ immunomodulatory therapy แบบใหม่ๆ ซึ่งการศึกษาในระยะ clinical trial พบว่ายาในกลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่น่าสนใจที่จะนำมาใช้ในการรักษาโรคสะเก็ดเงินต่อไป

ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย