apcomp.JPG (12646 bytes) headingrt.JPG (11120 bytes)
Appendiceal rupture

          แม้ว่าไส้ติ่งอักเสบ ในผู้ป่วยบางราย จะหายได้เอง แต่เราไม่สามารถทำนายได้ ว่าจะเกิดขึ้น ในผู้ป่วยรายใด การรักษาที่ปลอดภัยที่สุด คือการตัดไส้ติ่งออก (appendectomy) การให้ antibiotics เพื่อหลีกเลี่ยง หรือเลื่อนการผ่าตัด ให้เนิ่นนานออกไป เป็นอันตราย
          Obstruction ของไส้ติ่งจะนำไปสู่ gangrene และ rupture ในที่สุด ซึ่งมักเกิด distal กว่าจุดที่มี obstruction หนองจะไหล กระจายออกไป แต่มักจะไม่มากนัก เนื่องจากความจุของไส้ติ่งมีน้อย ยกเว้นกรณีที่เม็ด fecalith หลุด หรือการเน่าตาย ลุกลามไปถึง cecum ทำให้ intestinal content ไหลตามออกมา โดยทั่วไป ระหว่างที่มีการอักเสบ มากขึ้นเรื่อยๆ ของไส้ติ่ง ร่างกายจะพยายาม wall off ด้วย intestine และ omentum เกิดเป็นก้อน ที่ไม่มีหนอง คลำได้จากหน้าท้อง เรียกว่า phlegmon ซึ่งถ้าทิ้งต่อไป อาจมีหนอง collect อยู่ภายใน กลายเป็น periappendiceal abscess ได้
          ในผู้ป่วยที่เกิด rupture ของไส้ติ่งก่อน wall off process จะ complete หนองอาจกระจาย ไปยัง pelvis หรือเซาะตาม right paracolic gutter ขึ้นไปยัง sub hepatic fossa ในผู้ป่วยบางราย เชื้อจะกระจายไปยัง portal venous system เกิดภาวะ ascending septic thrombophlebitis (หรือ portal pyemia) ภาวะนี้ พบได้น้อยมาก แต่ผู้ป่วยมักเสียชีวิต เกือบทุกรายเนื่องจาก septic clot ที่กระจายเข้าไปยังแขนงต่างๆ ของ portal vein ในตับเกิดเป็น multiple pyogenic abscesses ผู้ป่วยมีไข้สูง หนาวสั่น Jaundice และ right upper quadrant pain

Incidence

          พบได้เป็นอัตราส่วนสูงในเด็กเล็กและคนชรา ในเด็กเนื่องจากการวินิจฉัยได้ช้า ในผู้ชรา เนื่องจากการอุดตัน มักเกิดจากก้อน fecalith จึงมักมี progress ของการอักเสบ เกิดขึ้นเร็ว และรุนแรง โดยทั่วไป อาจพบเป็นสัดส่วน ประมาณ 25-30 % ของผู้ป่วย ที่มาด้วย ไส้ติ่งอักเสบ

Diagnosis

          ผู้ป่วยมักอยู่ในภาวะป่วยหนัก, dehydrate ท้องอืด, เจ็บบริเวณช่องท้อง ขวาล่าง กระจายออกเป็นบริเวณกว้าง มี sign ของ peritontis ชัดเจน การตรวจร่างกาย จะพบ area ของ tender, guarding และ rebound tenderness กระจายกว้าง ตรงท้องส่วนขวาล่าง, มี paralytic ileus, PR จะเจ็บและอาจพบ bulging ของ cul-de-sac ถ้าหนองไหลลงมา, ผู้ป่วยมักมีไข้สูง (39-40C) WBC สูง 20,000 - 30,000 cell/mm3 , neutrophil สูงและ shift to the left

nextclr.gif (4651 bytes)