| โฮสต์ |
คนเป็น Definitive host |
| การติดต่อ |
1. Hand-to-mouth คนเป็นโรคพยาธินี้จะมีอาการคันทวารหนัก
เมื่อใช้มือเกา ไข่จะติดมือ และติดโดยใช้มือหยิบอาหารเข้าปาก
หรือไข่อาจตกปนมากับอาหารและน้ำดื่ม
2. การหายใจเอาไข่ที่ฟุ้งกระจายอยู่ในอากาศเข้าไป
(inhalation)
3. Autoinfection ไข่ออกเป็นตัวอ่อนบริเวณ
anus แล้วกลับเข้าไปเจริญเป็นตัวแก่ในลำไส้
(พบไม่บ่อย) |
| พยาธิสภาพและอาการ |
ผู้ป่วยส่วนหนึ่งไม่มีอาการ ในรายที่มีอาการคันจะระคายเคืองบริเวณทวารหนักและรอบๆ
(pruritus ani) พยาธิอาจเข้าไปในช่องคลอดทำให้อักเสบได้
(vaginitis) ในรายที่ผู้ป่วยเกามาก อาจเกิดการติดเชื้อแบคทีเรียตามมา
ผู้ป่วยโดยเฉพาะเด็ก อาจซึม หงุดหงิด เบื่ออาหาร เนื่องจากนอนไม่เพียงพอ
อาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียนได้ บางรายอาจมีอาการซีด
eosinophilia ซึ่งพบน้อยมาก |
| การวินิจฉัย |
1. ประวัติการคันก้นเป็นประจำ อาจพบพยาธิตัวเมียสีขาวออกมาบริเวณก้น
2. ตรวจหาไข่โดยวิธี Cellophane tape
impression (Scotch tape technique) หรือทำ Perianal swab ควรตรวจอย่างน้อย
3 ครั้ง และตรวจซ้ำ 7 วัน เพื่อให้แน่ใจว่าหายขาด
3. ตรวจหาไข่ในอุจจาระ ซึ่งโอกาสพบ <
5%
4. ตรวจหาไข่จากขี้เล็บ |
| การรักษา |
ยาที่ใช้รักษาได้แก่
1. Pyrvinium pamoate 5 มก./กก. กินครั้งเดียว
2. Pyperazine citrate 50 มก./กก. นาน 7 วัน
3. Mebendazole100 มก. กินครั้งเดียว
4. Pyrantel pamoate 11 มก./กก. กินครั้งเดียว
5. Albendazole 400 มก. กินครั้งเดียว |
| การป้องกัน |
ให้ความรู้และแนะนำวิธีป้องกัน โดยเฉพาะสุขอนามัยเบื้องต้น
ล้างมือก่อนรับประทานอาหาร ตัดเล็บให้สั้น ผู้เป็นโรคควรใส่กางเกงในแนบตัว
นอนคนเดียว และทำความสะอาดที่นอน อาจจำเป็นต้องรักษาซ้ำ
ตลอดจนรักษาทุกคนในครอบครัว |
